Binnen de Nederlandse zorgstaat is de zorgverzekering van groot belang. Hoe is deze zorgverzekering tot stand gekomen en wat houdt de hedendaagse zorgverzekering in?
Totstandkoming zorgverzekering
De eerste vorm van een arbeidersziekenfonds was de Timmermansbus. In deze bus kon regelmatig een bedrag worden gedeponeerd door de werknemers. Wanneer één van de werknemers ziek werd, kon deze geld uit de bus gebruiken om de dokter te betalen. Op deze manier is de Timmermansbus, die dateert uit 1741, een primitieve voorloper van het arbeidersziekenfonds. Omstreeks 1780 ontstonden de eerste echte ziekenfondsen waarbij verzekeringsmaatschappijen zich richten op mensen die bij ziekte een beroep moesten doen op armenfondsen. Vanaf 1846 kwam een meer algemeen ziekenfonds (het Algemeen Ziekenfonds Amsterdam), waarbij een vrije artsenkeuze mogelijk was. Pas in 1905 komt het eerste regeringsvoorstel betreffende een ziekenfonds. Dit voorstel sneuvelde echter al snel. Wel ontstonden er initiatieven van particuliere organisaties die met eigen regelingen en zorgpakketen de Nederlanders van basiszorg voorzagen. Het waren de Duitsers in 1941 die het ziekenfonds als eerste in Nederland invoerden. Dit systeem was, ondanks hevige kritiek in de jaren ‘70, tot de invoering van het nieuwe zorgstelsel in 2006 werkzaam.
Hedendaagse zorgverzekering
Het zorgverzekeringsstelsel van nu bestaat uit twee decentrale regelingen: de Wet langdurige zorg en de Zorgverzekeringswet. Met deze regelingen probeert de Rijksoverheid te voldoen aan de Nederlandse Grondwet, waarin staat: “De overheid treft maatregelen ter bevordering van de volksgezondheid”. De Wet langdurige zorg is een collectieve verplichte niet-individuele volksverzekering voor ziektekostenrisico’s. De Zorgverzekeringswet geldt voor iedereen die in Nederland woont en/of werkt.
Het uitgangspunt van het overheidsbeleid betreffende de Zorgverzekeringswet is dat “zorg voor iedereen bereikbaar moet zijn”. Hierbij heeft dus iedere verzekerde recht op dezelfde zorg. Om dit te kunnen realiseren, stelt de overheid het verzekerde pakket vast. Dit pakket is bij alle verzekeraars gelijk. Tevens wordt er tegemoetgekomen aan mensen met een laag inkomen: zij kunnen zorgtoeslag krijgen. Deze zorgtoeslag bedraagt, afhankelijk van de situatie en leeftijd, €24,- tot €1223,-.
Er zijn tal van aanbieders betreffende zorgverzekeringen. Een aantal bekende zorgverzekeraarsconcerns zijn: Achmea, VGZ, CZ, Menzis, DSW, ASR en ENO. Onder deze verschillende concerns vallen meerdere labels.
Eigen risico
Een belangrijk onderdeel van zorgverzekeringen is het eigen risico. Dit risico zit bij ieder zorgverzekeringspakket inbegrepen en betekent dat een verzekerde een deel van de medische kosten (tot aan de grens van het eigen risico) moet (mee)betalen.