Homeopathie klinkt als een abstract begrip. Toch is homeopathie een vorm van (alternatieve) zorg waar mensen al bijna drie eeuwen gebruik van maken. Wat houdt homeopathie in en welke waarde heeft het binnen onze maatschappij?
Wat is homeopathie?
Homeopathie staat bekend als alternatieve geneeswijze en is gebaseerd op de ideeën van een Duitse arts uit de 18e eeuw: Samuel Hahnemann. Het kernpunt van zijn theorie is het gelijksoortigheidsbeginsel: similia similibus curentur (“het gelijke wordt door het gelijkende genezen”). Dit wil zeggen dat een geneesmiddel geschikt is voor een behandeling als dit middel bij een gezond persoon dezelfde ziekteverschijnselen opwekt als bij degene die aan de ziekte lijdt. Binnen de homeopathie zijn diverse stromingen met eigen karakteristieken: de klassieke, complexe en klinische homeopathie.
De klassieke homeopathie is, zoals het woord al impliceert, gebaseerd op de klassieke vorm van homeopathie: de ideeën van Hahnemann.
De klinische homeopathie is minder ‘radicaal’ dan de klassieke homeopathie en probeert aan te sluiten bij de ‘reguliere’ geneeskunde. Hierbij worden onder andere grote doses (meervoud van dosis) van homeopathische middelen afgewezen.
Complexe homeopathie mengt verschillende homeopathische middelen met elkaar, om zo tot een effectievere werking te komen.
Bij het behandelen van patiënten via de homeopathische wijze wordt allereerst gekeken naar de symptomen van de patiënt. Het middel dat vervolgens gebruikt wordt om deze symptomen te bestrijden wekt dezelfde symptomen op bij gezonde mensen.
Waarde van homeopathie
Homeopathie wordt vaak als oplossing aangedragen als de patiënt geen oplossingen vindt bij ‘reguliere’ genezers. Zo kan het voorkomen dat een (huis)arts geen raad weet met de klachten van een patiënt, waarop de patiënt ervoor kiest om naar een homeopaat (arts in de homeopathie) te gaan.
Homeopathie als geneeswijze wordt veel bekritiseerd, voornamelijk vanuit de wetenschap. Volgens de wetenschap stoelt de homeopathie op fouten. Zo is de sterk verdunde oplossing die als homeopathisch geneesmiddel wordt aangedragen nauwelijks werkzaam: in een 30C-oplossing (een veelgebruikte concentratie binnen de homeopathie) is de kans dat er een werkzaam molecuul in de oplossing zit 10-26 (kleiner dan de kans op het winnen van de loterij); het oplosmiddel is niet van een zuivere oplossing te onderscheiden. Tevens wordt er maatschappelijke kritiek geleverd, omdat homeopathische behandelingen vaak als medicinaal werkzaam worden voorgesteld.
Homeopathie kan toch werkzaam zijn vanwege het placebo-effect. Dit effect betekent dat het middel, waarvan je denkt dat het helpt, een positief psychisch effect opwekt: je krijgt vertrouwen in de genezing van je ziekte. Uiteindelijk denk en voel je dat je beter bent, terwijl je geen werkende stof ingenomen hebt.
J. Beunk
Een voorbeeld van een homeopaat is J. Beunk, werkzaam in Haarlem (Orionweg 23).