Om de Nederlandse gezondheidszorg veilig te houden, is de veiligheid van de geneesmiddelen van groot belang. Hoe wordt deze veiligheid gehandhaafd middels de Geneesmiddelenwet en hoe zit het met al die geneesmiddelen?
Wat is de Geneesmiddelenwet?
De Geneesmiddelenwet stamt uit 2007. Deze wet regelt zaken omtrent de productie, handel en verkoop van geneesmiddelen. Tevens bevat de wet voorschriften over het veilig gebruiken van geneesmiddelen. De wet vervangt een oudere, uit 1963 stammende, wet: de Wet op de geneesmiddelenvoorziening. Door verschillende aanpassingen voldoet de wet nu aan de EU-richtlijnen.
De Geneesmiddelenwet handhaaft ook de veiligheid van het Nederlandse zorgstelsel. Voor het produceren en verhandelen van geneesmiddelen is een vergunning nodig. Ook voor het voorschrijven van medicijnen moet je bevoegd zijn. Er zijn drie personen die medicijnen op recept mogen afgeven: apothekers, huisartsen met een vergunning voor apotheker en personen of instanties met een speciale vergunning, afgegeven door de Rijksoverheid. De Inspectie voor de Gezondheidszorg, onderdeel van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, houdt toezicht op naleving van deze wet. Een overtreder van de wet kan ontzegd en/of beboet worden. Tevens mag de inspectie apotheken sluiten wanneer deze niet voldoen aan de landelijke richtlijnen.
Geneesmiddelen en vergoeding
Volgens de Geneesmiddelenwet is een geneesmiddel een genezend, diagnosticerend en/of preventief middel. Vanwege deze ruime definitie vallen middelen met een therapeutische, profylactische, diagnosticerende en fysiologische werking onder de definitie van een geneesmiddel. In de praktijk zijn er in verhouding maar weinig therapeutische geneesmiddelen (geneesmiddelen met een genezende werking).
De Geneesmiddelenwet heeft (grote) invloed op de vergoeding van geneesmiddelen. De UR-geneesmiddelen, gedefinieerd in de Geneesmiddelenwet als ‘Uitsluitend op Recept’-geneesmiddel, worden vrijwel altijd vergoed in de basisverzekering. De geneesmiddelen worden echter alleen vergoedt als deze geregistreerd zijn. Niet-geregistreerde geneesmiddelen worden slechts in specifieke gevallen vergoedt. Deze specifieke gevallen zijn: in Nederland is geen behandeling mogelijk; het niet-geregistreerde medicijn is de enige uitweg; zeldzame ziekte die in Nederland bij 1 op de 150.000 inwoners voorkomt; er is geen ander gelijkwaardig medicijn dat wel geregistreerd is beschikbaar. Tevens worden alleen de goedkoopste/goedkopere medicijnen vergoedt door de zorgverzekeraar. Duurdere medicijnen worden alleen vergoedt wanneer hier een ‘medische noodzaak’ voor is, zoals allergie voor goedkopere medicijnen.