Gehandicaptenzorg is logischerwijs de zorg voor gehandicapten. In Nederland zijn er veel gehandicapten die dankbaar (intensief) gebruik maken van de gehandicaptenzorg. Wat is gehandicaptenzorg en welke ontwikkelingen zijn er de laatste tien jaar gaande op het gebied van deze zorg?
Wat is gehandicaptenzorg?
Zoals eerder benoemd is gehandicaptenzorg de zorg voor gehandicapten. Deze definitie omvat natuurlijk allerlei verschillende vormen van gehandicaptenzorg. Er zijn binnen de gehandicaptenzorg drie hoofdvormen van zorg: (begeleid) wonen, werken en behandelen.
Al vanaf 1891 worden gehandicapten in grote instellingen opgevangen. Hier kunnen zij wonen en worden ze verzorgd. Hedendaags bestaan er naast grote instellingen ook allerlei kleinere voorzieningen, zoals gezinsvervangende tehuizen. Het doel van deze deconcentratie (zoals het plaatsen in kleinere groepen wordt aangeduid) is dat de cliënten op een ‘gewone’ manier kunnen wonen. Tevens wordt de overzichtelijkheid door kleinschaligheid bevorderd. Op deze manier kunnen gehandicapten, onder begeleiding, een fijn leven leiden.
Wanneer kinderen of jongeren een lichte beperking hebben, zijn zij vaak in staat onderwijs te volgen. Voor deze groep is het speciale onderwijs. Wanneer kinderen niet in staat zijn onderwijs te volgen, kunnen zij terecht bij kinderdagverblijven. Dit gaat eveneens op voor volwassenen: wanneer zij kunnen werken, zijn ze welkom bij een sociale werkplaats; wanneer zij niet kunnen werken, zijn ze welkom bij een dagverblijf of activiteitencentrum.
Gehandicapten worden in sommige gevallen ook behandeld. Deze behandeling vindt uitsluitend plaats door een huisarts of fysiotherapeut. Wanneer zij over te weinig kennis beschikken betreffende het probleem, wordt vaak een tweede adviseur ingeschakeld: een arts (voor verstandelijk gehandicapten), psycholoog of orthopedagoog.
Kritieke ontwikkelingen gehandicaptenzorg
De afgelopen twintig jaar is er veel veranderd in de wereld van de gehandicaptenzorg. Dit komt voornamelijk door fusies tussen verschillende organisaties en instellingen. Door deze fusies wordt de sector steeds grootschaliger: er ontstaan steeds meer conglomeraten. Een conglomeraat is een samenraapsel van verschillende divisies die samen een groot bedrijf vormen; in dit geval een grote organisatie. Deze schaalvergroting kent zowel voor- als tegenstanders. De voorstanders benoemen het feit dat de schaalvergroting het voor de organisaties goedkoper maakt en dat grotere organisaties eerder gehoord worden door de overheid. Tegenstanders zijn voornamelijk met het eerste argument oneens. Daarnaast vinden tegenstanders dat de communicatielijnen te lang worden, waarbij tevens de identiteit van de eigen instelling verloren gaat.
Ook in de politiek is er kritiek (geweest) op de schaalvergroting. Deze kritiek werd voornamelijk geuit op de managers van de overkoepelende organisaties: zij verdienden boven de Balkenendenorm, terwijl ze werden gefinancierd met AWBZ-geld (AWBZ: Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten).
Kleurrijk Zorg
Een instelling voor (lichamelijke en geestelijke) gehandicapten is ‘Kleurrijk Zorg’ te Utrecht (Amazonedreef 47a). Kleurrijk Zorg biedt “zorg afgestemd op uw persoonlijke wensen”.